Robaki u psa a człowiek - czy opiekun może zarazić się pasożytami od psa?
czytania opublikowano
Inwazja pasożytów u psa to jeden z najczęściej zgłaszanych powodów wizyt z czworonogiem w gabinetach weterynaryjnych. Lekarze weterynarii nieustannie przypominają o konieczności stosowania profilaktyki przeciw pasożytom zewnętrznym i wewnętrznym u zwierząt towarzyszących. Dlaczego to takie ważne? Czy chodzi wyłącznie o zdrowie czworonogów? Czy opiekun może zarazić się robakami od swojego psa? Jak temu zaradzić?
Pasożytnictwo
w przyrodzie
Pasożytnictwo to jedna z najstarszych relacji występujących w przyrodzie. Parazytyzm występuje, gdy jeden organizm (pasożyt) odnosi korzyści kosztem drugiego organizmu (żywiciela). Jakie to korzyści? Żywiciel, jak sama nazwa wskazuje, służy pasożytowi do dostarczania mu pożywienia, ale mogą to być i inne zasoby. Najważniejsze w tej antagonistycznej relacji jest fakt, iż kondycja żywiciela pogarsza się wskutek działania organizmu pasożytniczego.
Czy wiesz, że parazytyzm występuje powszechnie w świecie zwierząt i roślin? Pasożytami jest wiele wirusów, grzybów, roślin, owadów, pierwotniaków i kręgowców.
Pasożyty mogą występować czasowo lub na stałe wewnątrz organizmu żywiciela (endopasożyty) lub na jego powierzchni zewnętrznej (ektopasożyty).
Pasożyty w toku ewolucji wytworzyły niezwykle przemyślane i skuteczne sposoby na pozyskanie żywiciela, jak i techniki obronne umożliwiające im przetrwanie w niesprzyjających warunkach środowiskowych.
Uproszczona budowa ciała pasożytów, doskonale wykształcone narządy czepne i aparaty gębowe, duża płodność, umiejętność wykorzystywania zwyczajów życiowych żywiciela czy sprawność w pozyskiwaniu żywicieli pośrednich, umożliwiających pasożytom przeniknięcie do organizmu gospodarza ostatecznego sprawiają, iż ryzyko zarażenia pasożytniczymi organizmami jest powszechne.
Pasożyty
u psa
Lista pasożytów atakujących psa jest długa. Do organizmów pasożytniczych bytujących w narządach wewnętrznych i na powierzchni ciała tego czworonoga zaliczamy:
- pchły, kleszcze, wszoły, wszy, nużeńce, świerzbowce, muchówki (ektopasożyty)
- glisty, tasiemce, tęgoryjce, włosogłówki, organizmy pierwotniacze (pasożyty wewnętrzne układu pokarmowego)
- nicienie skórne, sercowe, płucne (organizmy pasożytnicze wewnętrzne bytujące poza układem pokarmowych)
Robaki
u psa - drogi transmisji
Pasożytami zewnętrznymi pies zaraża się wskutek kontaktu z chorym osobnikiem lub z zanieczyszczonym środowiskiem. Lecz to nie jedyna droga, jaką pies zaraża się ektopasożytami. Jaja pcheł może przynieść do domu opiekun na butach czy na torbie, którą zabrał do piwnicy, gdzie bytują zapchlone szczury. Kleszcze dokonują inwazji podczas spacerów psa wśród łąk, traw, krzewów.
Z kolei pasożytami wewnętrznymi pies najczęściej zaraża się poprzez wrota układu pokarmowego. Czyli jak?
Kopiąc w ziemi, a potem wylizując sobie łapy do czysta, bawiąc się patykiem czy brudnym kamieniem, zjadając zabrudzone glebą pożywienie lub odchody innych zwierząt, polując na drobne gryzonie, pijąc z kałuży itp.
Inwazyjne formy robaków wewnętrznych znajdują się w glebie, gdyż przedostają się z organizmu chorych zwierząt do otoczenia w ich odchodach.
Czy wiesz, że szczenięta mogą paść ofiarą inwazji pasożytniczej już w fazie prenatalnej, gdy suka przed kryciem jest zarobaczona lub podczas karmienia mlekiem matki?
Robaki
u psa a człowiek
Człowiek nie jest żywicielem ostatecznym dla pasożytów atakujących psa, a może się stać żywicielem pośrednim. Oznacza to, że w ludzkim organizmie nie dochodzi do zamknięcia cyklu rozwojowego drobnoustrojów. W organizmie żywiciela pośredniego pasożyt migruje w różne części ciała, następnie otorbia się i pozostaje w tej formie do czasu, aż przypadkowy żywiciel nie padnie ofiarą drapieżnika.
Obecność pasożytów w organizmie żywiciela pośredniego nie jest obojętna dla jego zdrowia i dobrostanu.
Pośrednie formy pasożyta osiedlają się w narządach wewnętrznych żywiciela pośredniego. W zależności od tego, jakie to są organy, obecność pasożytów może dawać różne objawy chorobowe (np. nudności, bóle brzucha, wymioty, biegunki, zmiany neurologiczne, okulistyczne, chudnięcie, upośledzenie apetytu, niepokój, anemia, wysypka, kaszel, problemy kardiologiczne)
Jakie pasożyty odzwierzęce mogą zagrażać człowiekowi i jakie choroby wywołują?
- Glista psia - toksokaroza
- Tasiemiec Echinococcus granulosus i multilocularis - bąblowica
- Pierwotniak Giardia intesinalis - giardioza
- Świerzbowiec psi - świerzb
W
jaki sposób człowiek zaraża się pasożytami?
Najczęstszą przyczyną zarażenia się pasożytami wewnętrznymi u ludzi jest zaniedbanie w higienie rąk.
Niemyte owoce i warzywa, nieprzebadane, niedostatecznie ugotowane/wysmażone mięso, nieumyte przed jedzeniem ręce - to główne powody chorób pasożytniczych u ludzi.
Czy wiesz, że regularne stosowanie preparatów odrobaczających u psa zminimalizuje ryzyko zarażenia opiekuna chorobami pasożytniczymi? Nie oznacza to jednak, iż niebezpieczeństwo całkowicie zniknie. Bardzo często na choroby pasożytnicze zapadają osoby, które nie miały żadnego kontaktu ze zwierzętami. Robaczyce dotykające ludzi nazywane są przez parazytologów chorobami brudnych rak, gdyż to właśnie zaniedbania w higienie dłoni stanowią główną przyczynę tych schorzeń.