Nicienie u psa część I - Robaki jelitowe

czytania opublikowano

Ilustracja przedstawiająca leżącego psa

Przyjmuje się, że ponad 80% psów i kotów domowych miało choć raz w życiu kontakt z pasożytami. Robaki dokonują inwazji na narządy wewnętrzne żywicieli, zaburzają ich pracę, powodują dyskomfort, pogorszenie stanu zdrowia, zaburzają wzrost i rozwój młodych osobników, w skrajnych przypadkach mogą prowadzić do śmierci.

Zoonozy, czyli choroby przenoszone ze zwierząt na człowieka mogą prowadzić do poważnych powikłań dla zdrowia nie tylko dla opiekunów czworonogów, lecz również dla przypadkowych osób.

Co trzeba wiedzieć o endopasożytach? Czym są nicienie u psa? Zapraszamy do dalszej części artykułu.  

Ostatnimi laty Polacy chętnie korzystali z wyjazdów zagranicznych do odległych krajów europejskich. Często zabierali również ze sobą zwierzęta domowe. Turystyka oraz fakt, iż pogoda w naszym kraju stale się ociepla, sprawiają, że coraz częściej lekarze weterynarii odnotowują u zwierząt zachorowania pasożytnicze typowe dla stref innych niż nasz klimat. 

Migracja pasożytów (gdy wędrują zwierzęta będące rezerwuarami patogenów) oraz łagodniejsza aura w naszym kraju sprzyjają rozwojowi chorób u zwierząt domowych.

Do najczęściej spotykanych należą trzy rodzaje pasożytów wewnętrznych, biorąc pod uwagę ich występowanie w organizmie: tasiemce, nicienie i przywry. W dzisiejszym artykule zajmiemy się szerzej tematyką nicieni, najbardziej powszechnych robaków wewnętrznych u psów.

Rodzaje nicieni u psa:

Glista psia Toxocara canis 

Glista psia Toxocara canis należy do dużych nicieni, osiągających do 15 cm długości. Pasożyt ten jest szczególnie niebezpieczny dla szczeniąt i młodych psów. 

Psy mogą zarazić się poprzez przypadkowe zjedzenie pożywienia zainfekowanego inwazyjnymi jajami glist, a szczenięta zarażają także się poprzez mleko matki lub wcześniej, na etapie życia płodowego.

Połknięte przez psa jaja przedostają się do jelita, gdzie przechodzą w formę larwalną. Larwy migrują przez ściany jelita do krwioobiegu. Wraz z krwią przenoszą się do innych narządów: płuc, wątroby. 

Larwy drażniące płuca prowokują zwierzę do kaszlu. W trakcie kaszlu są odkrztuszane do jamy ustnej, skąd  wraz ze śliną przedostają się z powrotem do przewodu pokarmowego. Tam osiągają dorosłość. Dojrzała postać glisty żeruje w jelicie cienkim psa, gdzie produkuje jaja, które wraz z kałem wydalane są do środowiska. Samica glisty może dziennie składać nawet 20 tysięcy jaj!

Uwaga!

Jaja glist stają się inwazyjne po kilku tygodniach, a w otoczeniu zewnętrznym mogą przebywać kilka lat oczekując na kolejnego żywiciela.

U dorosłych psów inwazja glist może przebiegać bezobjawowo, lecz dla szczeniąt, młodych osobników, chorych i w podeszłym wieku może stanowić poważne niebezpieczeństwo. 

Charakterystyczne objawy glistnicy u szczeniąt:

Szczenię zainfekowane znaczną ilością glist będzie gorzej się rozwijać, wolniej rosnąć, a przy masywnym ataku pasożyta, może dojść do zaburzeń w funkcjonowaniu ważnych organów wewnętrznych i śmierci zwierzęcia. 

W celu rozpoznania glisty u psa dorosłego należy wykonać badanie kału.

Uwaga!

Glisty psie mogą zarażać również człowieka! Na zarażenie pasożytem narażeni są nie tylko opiekunowie zwierząt. Bezwzględna higiena dłoni przed każdym posiłkiem oraz pilnowanie małych dzieci, bawiących się w piasku, by nie wkładały brudnych rąk do ust, to podstawa ochrony przed pasożytem. Nie na darmo lekarze nazywają glistnicę „chorobą brudnych rąk”

Tęgoryjce Ancylostoma caninum i Uncinaria stenocephala

Tęgoryjce Ancylostoma caninum i Uncinaria stenocephala to nicienie niewielkich rozmiarów. Cechą charakterystyczną tęgoryjców jest torebka gębowa ustawiona pod kątem do reszty ciała. 

Tęgoryjec przedostaje się do organizmu psa drogą pokarmową, gdy zwierzę zje skażone larwami pożywienie lub poprzez penetrację skóry czy błon śluzowych czworonoga. Szczenięta mogą zarazić się spożywając mleko zarażonej tęgoryjcem matki. 

Tęgoryjec bytuje w jelicie cienkim psa żywiąc się, w zależności od gatunku: krwią lub składnikami tkanek jelita. Działalność pasożyta uszkadza powierzchnię błony śluzowej i powoduje stany zapalne. 

Cykl rozwojowy tęgoryjca nie jest skomplikowany. Dorosłe osobniki żyją w jelicie cienkim, gdzie produkują jaja, które wraz z kałem wydalane są do środowiska. 

Podobnie, jak w przypadku glist, tęgoryjce są szczególnie niebezpieczne dla szczeniąt i słabszych psów. 

 Aktywność tęgoryjca Ancylostoma, zwłaszcza, jeśli zaatakował szczenięta drogą laktogenną, może spowodować poważną niedokrwistość u młodych psów oraz śmierć.

 Inne objawy inwazji tęgoryjca u szczeniąt to: 

Włosogłówka Trichuris vulpis

Włosogłówka Trichuris vulpis najczęściej atakuje psy w hodowlach i schroniskach. Z racji specyfiki rozwoju, pasożyt ten jest częściej spotykany w południowych rejonach Europy, lecz tak jak zwracaliśmy uwagę w początkowej części artykułu, z powodu ocieplenia klimatu włosogłówki dotarły również do naszego kraju. 

Pasożyt bytuje w jelicie grubym, gdzie żywi się krwią. Jaja wraz z odchodami wydalane są do środowiska. Warunkiem dalszego rozwoju jaj jest wystarczająco wysoka temperatura, minimum 4oC, by larwy mogły przekształcić się w inwazyjną formę, zdolną do zaatakowania kolejnego żywiciela. 

Jaja włosogłówki mają kształt cytryny. Otoczone osłonką mogą przebywać w otoczeniu zewnętrznym kilka lat.

Włosogłówki żywią się krwią i jak w poprzednich przypadkach, stanowią duże zagrożenie dla szczeniąt i słabszych psów, gdyż mogą spowodować swą aktywnością poważną niedokrwistość. 

Pasożyt przedostaje się do organizmu żywiciela poprzez układ pokarmowy, gdy pies zje skażone jajami pożywienie lub napije wody ze zbiornika, z którego wcześniej piły zarażone osobniki. 

Objawy włosogłówczycy

Pamiętaj!

Zapewnij swojemu psu dostęp do czystej wody, by nie pił z kałuż czy innych zbiorników.