Głowa kleszcza została w psie - co robić?

czytania opublikowano

Ilustracja przedstawiająca kleszcze na psie

Z pewnością nie raz słyszałeś/aś, że kleszcza wbitego w skórę psa należy natychmiast usunąć. Tak, to prawda. Czy wiesz jednak, czemu czas gra tak istotną rolę? Co robić, gdy usunąłeś/aś kleszcza ze skóry psa, lecz nie w całości? Czy wiesz, w jaki dokładnie sposób dochodzi do zarażenia psa chorobami odkleszczowymi? Zapraszamy do lektury materiału. Znajdziesz tu informacje przydatne dla zdrowia psa, ale również Twojego własnego.

Kleszcz - niewielki pajęczak, ogromne zagrożenie dla zdrowia

Kleszcze to niewielkich rozmiarów pasożytnicze pajęczaki żywiące się krwią swych ofiar. Ukąszenie tych insektów nie boli i nie wywołuje swędzenia. Ryzyko dla zdrowia i życia związane z aktywnością kleszczy na skórze jest jednak ogromne. Pasożyty mogą być zainfekowane chorobotwórczymi patogenami, które przedostają się do krwioobiegu ofiary wywołując poważne zagrożenie. Jakie? O tym przeczytasz w dalszej części materiału.

Najpierw przybliżymy Ci postać kleszcza i jego cykl rozwojowy.

Cykl życiowy kleszcza

Cykl rozwojowy pajęczaka trwa średnio od kilku miesięcy do dwóch, trzech lat i składa się z czterech etapów: jaja, larwy, nimfy i postaci dorosłej. Każde stadium rozwojowe kleszcza (oprócz jaja) wymaga oddzielnego żywiciela.

Najmniejsze formy pajęczaka (larwa i nimfa) najczęściej żerują na małych gryzoniach, a dorosłe stadia - na większych ssakach.

Kleszcz może jednak wykorzystać do żerowania każdego ssaka, małe gady (jaszczurki), ptaki, a nawet dokonać inwazji na innego kleszcza.

Perfekcyjny pasożyt

Kleszcz, mimo, iż w większości gatunków pozbawiony jest zmysłu wzroku, został znakomicie przystosowany przez naturę do pasożytniczego trybu życia.

Ciało nienajedzonego kleszcza ma lekko spłaszczony, owalny kształt. W zależności od stadium życiowego, posiada sześć lub osiem odnóży. Nogi umieszczone najbliżej głowy są wyposażone w czuły i precyzyjny aparat węchowy, narząd Hallera. To dzięki nim kleszcz może z kilkudziesięciu metrów odległości wyczuć swą ofiarę.

Na szczególną uwagę zasługuje również budowa głowy kleszcza. Składa się ona między innymi z szczękoczułków, dzięki którym pajęczak nacina skórę żywiciela i wprowadza pod nią środek znieczulający i rozrzedzający krew oraz hypostom.

Hypostom to wysoce wyspecjalizowany długi ryjek z ułożonymi symetrycznie w tył niewielkimi kolcami, służący do pobierania krwi. Specyficzna budowa hypostomu zapobiega przed przypadkowym odpadnięciem kleszcza od skóry.

Dodatkowym zabezpieczeniem jest substancja cementująca, którą pajęczak pokrywa miejsca połączenia ze skórą ofiary.

W jaki sposób odżywia się kleszcz?

Gdy kleszcz przedostanie się na ciało swej ofiary, szuka najbardziej ukrwionego miejsca, by się w nie wbić. Żywiciel nie czuje momentu ukłucia, gdyż pasożyt wpuszcza w ranę substancję znieczulającą.

W miejsce przecięcia skóry napływać zaczyna krew i płyn tkankowy. Kleszcz zaczyna pobierać pokarm na zmianę z pompowaniem w to miejsce śliny.
Stała wymiana krwi z rany ofiary oraz śliny kleszcza sprzyja przenikaniu czynników chorobotwórczych z układu pokarmowego pasożyta do krwioobiegu żywiciela.

Jakie choroby przenoszą kleszcze?

Zainfekowane drobnoustrojami kleszcze mogą być przyczyną wielu groźnych chorób:

Gdy ofiarą zarażonego kleszcza padnie pies, może zachorować na babeszjozę, boreliozę, erlichiozę czy anaplazmozę.

Babeszjoza u psa

Babeszjoza to śmiertelnie niebezpieczna choroba odkleszczowa psów. Babesia canis, wywołujący babeszjozę to pierwotniak dokonujący rozpadu krwinek czerwonych w układzie krwionośnym psa, co w szybkim czasie może doprowadzić do zgonu zwierzęcia.

Czas - istotny czynnik w przypadku znalezienia wbitego w skórę kleszcza

Tak, czas jest ważny! Im szybciej bowiem kleszcz zostanie usunięty ze skóry psa czy człowieka, tym mniejsze jest prawdopodobieństwo przeniesienia chorób z pasożyta na ofiarę.

Jak usunąć kleszcza?

Kleszcza należy usuwać ze skóry w rękawiczkach ochronnych i przy pomocy przyrządu do tego przeznaczonego. Może to być lasso, haczyk lub pęseta.

Przyłóż przyrząd jak najbliżej miejsca, gdzie kleszcz styka się ze skórą i jednym płynnym ruchem wyciągnij pajęczaka. Uwaga! W żadnym przypadku nie chwytaj za odwłok kleszcza! Możesz w ten sposób wpompować treść żołądkową kleszcza z chorobotwórczymi drobnoustrojami do krwioobiegu!

Pamiętaj, by po czynności usuwania kleszcza umyć ręce i zdezynfekować miejsce wkłucia pasożyta.

Co zrobić, gdy głowa kleszcza została w skórze?

Zdarza się, iż drobna część ciała kleszcza pozostanie w skórze. Należy ją delikatnie usunąć pęsetą lub igłą i zdezynfekować ranę.

Porada:

Warto oddać truchło kleszcza do badania w laboratorium medycznym lub weterynaryjnym. Wynik badania pozwoli Ci na szybkie podjęcie leczenia, jeśli kleszcz był wektorem chorób.