Świerzbowiec psi u człowieka

• Pies
• Porady

4 min czytania opublikowano 18 listopada 2020

Świąd u psa może być spowodowany kilkoma czynnikami. Sporadyczne drapanie nie powinno martwić opiekuna, wszak nas też czasami coś swędzi, lecz uporczywe i gwałtowne ruchy drapiące u psa, wyraźna nerwowość zwierzęcia, wygryzanie sierści i potrząsanie głową może świadczyć o poważnych przesłankach chorobowych. Oprócz inwazji pcheł, atopowego zapalenia skóry czy reakcji alergicznych, psa mógł zaatakować drobny, lecz uciążliwy pasożyt – świerzbowiec psi. Jakie są objawy świerzbu u psa? Czy świerzbowiec psi może przenieść się na człowieka?

Sarkopotoza, czyli choroba skóry wywołana przez ektopasożyta, świerzbowca drążącego może dotykać praktycznie wszystkie zwierzęta domowe: psy, koty, a ponadto może transmitować na człowieka. 

Świerzbowiec drążący u psa Sarcoptes scabiei (var. canis) 

Psy mogą paść ofiarą inwazji małego pajęczaka, Sarcoptes scabiei, z rzędu roztoczy, należącego do rodziny Sarcoptide. 

Sarkoptoza jest silnie zaraźliwa. Do infekcji wystarczy bezpośredni kontakt z zarażonym zwierzęciem (psem, kotem, królikiem, kawią domową, owcą, kozą, świnią, lisem) lub z przedmiotami, z którymi zakażony osobnik miał styczność (posłanie, koc, legowisko, grzebień). 

Pajęczak jest niewielkim pasożytem. Osiąga rozmiary od 0,3 do 0,4 mm. Samica pajęczaka drąży w skórze zwierzęcia tunele i korytarze, gdzie składa jaja. Pasożyt żywi się martwym naskórkiem i wysiękiem.

Po wykluciu z jaj (3 do 5 dni), larwy wydostają się na powierzchnię skóry, by przejść podwójną wylinkę, a następnie przeobrazić w formę nimfy. 

Cykl rozwojowy świerzbowca drążącego trwa od 10 do 21 dni. Pasożyt jest ściśle związany ze swoim żywicielem. Bez niego, w środowisku może przetrwać, w zależności od panujących warunków, do 10 dni. 

W zarażeniu psim świerzbem drążącym pora roku czy rasa psa nie odgrywa żadnego znaczenia. Niemniej, najczęściej obserwuje się rozwój dermatozy u młodych zwierząt lub bezdomnych czy osłabionych. 

Świerzb drążący stanowi potencjalne ryzyko dla człowieka. Wprawdzie na skórze ludzkiego żywiciela świerzbowiec zwykle się nie namnaża i zanika wraz z wyleczeniem zwierzęcia, lecz możliwe jest zaobserwowanie rumienia i swędzących grudek. 

Objawy inwazji świerzbowca drążącego u psa

• Zmiany skórne na uszach i pysku
• Zmiany skórne na łokciach i stawach skokowych
• W przypadku silnej infestacji może dojść do zajęcia większych obszarów ciała
• Rumień
• Szaro-żółte strupy
• Wyłysienia
• Grudki
• Silny świąd
• Osłabienie
• Wychudzenie
• Powiększenie węzłów chłonnych

W skutek uporczywego drapania, pies często narusza powłokę naskórka, czym powoduje wtórne infekcje bakteryjne. 

Skuteczne leczenie świerzbu drążącego u psa jest możliwe dzięki istnieniu innowacyjnych preparatów działających systemowo i podjęciu działań mających na celu eliminację pasożyta w środowisku zwierzęcia. 

Co to jest odruch kończynowo-uszny? 

Jedną z metod rozpoznania świerzbu u psów jest sprowokowanie odruchu u psa poprzez potarcie palcami krawędzi jego ucha. Jeśli pies odruchowo zacznie się drapać, to znak, iż mógł zostać zaatakowany przez świerzbowca.

Wywoływanie odruchu kończynowo-usznego nie może być traktowane jako diagnoza ostateczna.

Rozpoznanie powinno być poparte szczegółowymi badaniami zeskrobin ze skóry lub/i diagnostyka serologiczna, która pozwala wykryć przeciwciała we krwi zwierzęcia.

W terapii stosuje się leczenie systemowe polegające na kąpielach, usuwaniu strupów oraz podawaniu lekarstw.

Leczenie zakończy się sukcesem, jeśli opiekun będzie staranny i konsekwentny w działaniach oraz gdy będzie ściśle współpracował z lekarzem weterynarii.

Świerzbowiec uszny u psa Otodectes cynotis

Otodektoza to choroba pasożytnicza wywołana przez roztocza, świerzbowce atakujące kanały słuchowe zwierząt.

Wprawdzie ektopasożyty te nie drążą kanałów i tuneli w skórze, lecz pozostają na powierzchni skóry ucha, to wywołują u zwierząt przykry świąd. 

Podobnie, jak w przypadku świerzbowców drążących, zwierzęta zarażają się łatwo świerzbowcami usznymi od innych zakażonych osobników poprzez bezpośredni kontakt. 

Na inwazję pasożytów najbardziej narażone są młode zwierzęta, osłabione, bezdomne. 

Cechą charakterystyczną otodektozy u psów jest potrząsanie głową i drapanie uszu przez zarażone zwierzę.

Podczas drapania może psu wypaść z uszu ciemna, sucha, bezwonna substancja przypominająca woskowinę.

Jeśli jednak otodektozie towarzyszy infekcja grzybicza lub bakteryjna (pies drapiąc się narusza skórę i rani do krwi), z uszu może wydobywać się przykry zapach. 

Nieleczona otodektoza może doprowadzić do uszczerbku lub utraty słuchu. 

Rozpoznanie choroby polega na badaniu mikroskopowym wymazu z ucha oraz na inspekcji otoskopowej dokonanej przez lekarza weterynarii. 

Leczenie świerzbu usznego polega na usunięciu wydzieliny z uszu, podjęciu leczenia systemowego lub aplikacji preparatów leczniczych w postaci kropli lub maści.