Pchły u kota - jak sobie poradzić z problemem?

• Porady
• Kot

5 min czytania opublikowano 04 listopada 2022

Pchły to najczęściej występujące u zwierząt domowych pasożyty zewnętrzne. Żerujące na krwi zwierzaka insekty wywołują u niego bolesny świąd, który w konsekwencji może doprowadzić do samookaleczeń. Zmasowana inwazja pcheł u młodego kota to zagrożenie związane z wystąpieniem niedokrwistości oraz ryzyko zarażenia zwierzęcia innym groźnym pasożytem – tasiemcem psim.

Pasożyty u kota – zjawisko powszechne

Opiekunowie zwierząt domowych są często zaskoczeni, słysząc od lekarza weterynarii, że ich otoczony troską i miłością kot ma pasożyty. Zwykle pasożytnicze robaki kojarzą się im z brudnymi, zaniedbanymi i bezdomnymi zwierzakami ze śmietników czy piwnic.

Nic bardziej mylnego! Pasożyty występują w każdym środowisku, gdzie żyją i przebywają zwierzęta. Co więcej, nawet nieopuszczający mieszkania kot, który nigdy nie wyszedł do ogrodu, może zostać zainfekowany pasożytami. W jaki sposób?

Pasożyty u kota – rozróżnienie

Kot jest żywicielem ostatecznym dla robaków wewnętrznych (endopasożytów) oraz zewnętrznych (ektopasożytów).

W naszym klimacie najczęściej występującymi u kotów pasożytami jelitowymi są nicienie, tęgoryjce, tasiemce i włosogłówki.

Endopasożyty – drogi transmisji

Kot zaraża się robakami jelitowymi poprzez wrota układu pokarmowego. Transmisja inwazyjnych form pasożytów wewnętrznych odbywa się zazwyczaj wskutek:

• polowania i zjadania mięsa upolowanych gryzoni będących nosicielami pasożytów
  
• spożycia mięsa zwierząt, w którego tkankach są obecne uśpione formy robaków
  
• zjedzenia pokarmu zabrudzonego glebą, w której znajdują się jaja pasożytów
  
• wylizując swoje futro lub sierść innego kota    
  
• pijąc mleko matki, która jest zarażona endopasożytami
  

W jaki jednak sposób kot, który nie wychodzi z domu, nie poluje i je wyłącznie pokarm podawany przez opiekuna, może zarazić się pasożytami jelitowymi?

Pchły u kota -- powszechny i jednocześnie poważny problem zdrowotny

Pchły to niewielkie, bezskrzydłe pasożytnicze owady żywiące się krwią swoich gospodarzy: zwierząt i ludzi.

Pchły to pasożyty kosmopolityczne, występują na wszystkich kontynentach. Rozróżniamy ponad 2000 gatunków pcheł, z czego blisko 70 rodzajów żyje w naszej części świata.

Insekt odżywia się krwią swoich żywicieli, pobierając ją poprzez aparat kłująco-ssący.

Aktywność pcheł na ciele zwierzęcia wywołuje u niego szereg przykrych dolegliwości związanych ze świądem. Kot, próbując przynieść sobie ulgę, może w szybkim czasie doprowadzić swą skórę do opłakanego stanu. Za pomocą ostrych pazurów i zębów kot owładnięty świądem wygryza rany na ciele, które łatwo ulegają infekcjom wtórnym. W konsekwencji swędzenie skóry się potęguje, a problem narasta. Kot zaatakowany przez pchły staje się rozdrażniony, osowiały i traci chęć do zabawy czy jedzenia.

Ponadto obecność pcheł u kota (zwłaszcza młodego) może skutkować anemią, prowadzić do stanów alergicznych (APZS – alergiczne pchle zapalenie skóry) oraz być przyczyną zarażenia groźnym pasożytem jelitowym -- tasiemcem Dipylidium caninum.

Pchła -- wektor tasiemca psiego

Tasiemiec psi Dipylidium caninum ma złożony i skomplikowany cykl rozwojowy. Płaziniec do zakończenia cyklu życiowego i do pozyskania żywiciela ostatecznego potrzebuje innego pasożyta – pchłę lub wszołę.

Larwy pcheł zjadają obecne w środowisku jaja tasiemca psiego. Po osiągnięciu dojrzałości pchła zarażona cysticerkoidami (pośrednia postać tasiemca) zaczyna żerowanie na skórze zwierzęcia. Ukąszenia pcheł są bolesne i wywołują świąd u kota. Zwierzak zaczyna się drapać, wygryzać swędzące miejsca i wylizywać sierść, próbując przynieść sobie ulgę w cierpieniu.

Podczas wylizywania i łapania zębami skóry, kot jednocześnie połyka pchły. Również te zarażone cysticerkoidami tasiemca psiego.

Tasiemiec po przedostaniu się do układu pokarmowego kota, już bez przeszkód może przekształcić się w dorosłą formę, rozpocząć żerowanie i produkować kolejne pokolenia pasożytów.

Tasiemiec psi u kota niewychodzącego

Tasiemiec psi kolonizuje swojego żywiciela ostatecznego przy wykorzystaniu wektora – pchły. I to właśnie tą drogą zarażają się między innymi koty niewychodzące. Jaja lub larwy pcheł są niewielkich rozmiarów. Mogą przyczepić się do butów opiekuna, do torby, która stawiamy na podłodze w piwnicy czy śmietniku.

Jakie zagrożenia dla kota niesie ze sobą tasiemczyca?

Dorosła postać tasiemca bytuje w jelicie cienkim swego żywiciela. Pasożyt przyczepia się do ścianek jelita za pomocą główki (scolex) uzbrojonej w cztery przyssawki i siedem rzędów haczyków. Robak jelitowy pobiera z narządów żywiciela znaczne ilości substancji odżywczych  potrzebnych zwierzęciu do prawidłowego funkcjonowania. W miarę upływu czasu kot zaatakowany przez tasiemca staje się coraz słabszy, chudnie i podupada na zdrowiu. Ponadto organizm żywiciela jest stale zatruwany przez toksyczne odpady przemiany materii pasożyta. Może prowadzić to wprost do wystąpienia silnych reakcji alergicznych u kota.

Jak walczyć z zagrożeniem pasożytniczym u kota?

Podstawą walki z pasożytami u kota jest profilaktyka. Profilaktyka przeciw pasożytom wewnętrznym, jak i zewnętrznym.

Małe, karmione mlekiem kocięta powinny być odrobaczane razem ze swoją matką. Starsze zwierzęta powinny być poddawane odrobaczeniu zgodnie z harmonogramem opracowanym przez lekarza weterynarii. I młode i dorosłe zwierzęta powinny mieć również regularnie badany kał. Specjalista, przygotowując grafik badań i leczenia przeciwpasożytniczego, bierze pod uwagę kalendarz szczepień, sposób życia i karmienia kota oraz stan jego zdrowia.

Kochasz swojego kota? Pamiętaj o okresowym stosowaniu preparatów przeciw pchłom! Podaruj mu parasol ochronny w postaci szczepień i zabezpieczeń przeciw pasożytom.