Pasożyty wewnętrzne psów i kotów

czytania opublikowano

Ilustracja przedstawiająca leżącego, śpiącego psa na kanapie

Robaki jelitowe mogą powodować dyskomfort u psa lub kota - mogą również stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia Twojego zwierzaka, Ciebie i Twojej rodziny. Jako właściciel zwierząt domowych, głównymi gatunkami robaków jelitowych, o których powinieneś wiedzieć, są glisty, tęgoryjce, tasiemce i włosogłówki. Wiedza o tym, w jaki sposób Twój zwierzak może być narażony na te pasożyty jelitowe, jest ważna dla zmniejszenia ryzyka dla Ciebie i Twojej rodziny.

Glisty

Są to najczęściej spotykane robaki pasożytnicze występujące u psów i kotów. Prawie wszystkie zwierzęta zarażają się nimi w pewnym momencie swojego życia, zwykle jako osobniki młode. Robaki te są podłużne, obłe i białe, swoim wyglądem przypominają makaron.

Objawy:

Dorosłe psy i koty mogą nie wykazywać żadnych oczywistych objawów, ale szczenięta i kocięta bardziej dotknięte chorobą mogą nawet umrzeć z powodu ciężkiego zarobaczenia. Objawy obejmują wymioty, biegunkę, apatię, zły stan sierści, zaś młode zwierzęta mogą wykazywać wdęty brzuch i charakteryzować się wolniejszym wzrostem.

Zarażenie u zwierząt:

Szczenięta mogą zarazić się w macicy, a szczenięta i kocięta również poprzez mleko. Zarażone zwierzęta domowe wydalają jaja glisty z odchodami, które trafiają do gleby. Zwierzęta połykają jaja, na przykład gdy węszą ziemię lub bawią się zabawką w skażonym miejscu.

Zarażenie u ludzi:

Robaki obłe stanowią poważne zagrożenie dla ludzi. Kontakt z zanieczyszczoną glebą lub psimi odchodami może spowodować połknięcie i zakażenie człowieka. Jaja glisty mogą gromadzić się w znacznych ilościach w glebie, do której zwierzęta oddają odchody. Glisty mogą wywoływać u ludzi objawy ze strony układu pokarmowego, zaburzeń narządu wzroku, płuc, serca i układu nerwowego.

Dzieci nie powinny bawić się w miejscu, w którym zwierzęta oddają kał. Osoby, które mają bezpośredni kontakt z glebą, która mogła zostać skażona odchodami kota lub psa, powinny nosić rękawiczki lub natychmiast umyć ręce.

Tęgoryjce

Występują u psów i kotów. Przyczepiają się one do wyściółki jelita zwierzęcia ostrymi zębami i żywią krwią zwierzęcia. Z wielu powodów, w tym utrzymywania się stadiów zakaźnych w środowisku i wysokiego potencjału zoonotycznego (tj. stadium larwy wędrownej), warto jest zapobiegać infekcjom pasożytniczym.

Objawy:

Dorosłe zwierzęta mogą nie wykazywać żadnych objawów. Objawy są częściej obserwowane u młodszych zwierząt i mogą obejmować biegunkę z krwią, zaś w badaniu morfologicznym krwi może występować anemia. Nieleczona inwazja tęgoryjców może szybko doprowadzić do śmierci zwierzęcia.

Zarażenie u zwierząt:

twoje zwierzę może zarazić się tegoryjcem, jeśli je lub spaceruje po glebie zawierającej larwy tęgoryjca, ponieważ larwy mogą przeniknąć przez skórę. Zarażenie może nastąpić też poprzez zjedzenie innego zarażonego zwierzęcia (np. gryzoń, ptak). Szczenięta mogą również zostać zarażone przez mleko.

Zarażenie u ludzi:

Jeśli ludzie chodzą boso po glebie zawierającej larwy tęgoryjca, larwy mogą wnikać w skórę i powodować intensywne swędzenie. Larwy mogą również zostać przypadkowo połknięte i doprowadzić do zapalenia jelit.

Tasiemce

Tasiemce to podzielone na segmenty robaki żyjące w jelicie cienkim zakażonych zwierząt. Zdarza się, że w odchodach zwierzęcia lub wokół odbytu można zobaczyć tasiemce, które przypominają małe pełzające ziarenka ryżu.

Objawy:

Większość infekcji przebiega bezobjawowo. Mogą wystąpić podrażnienia wokół odbytu, utrata masy ciała, biegunka, wymioty i pogorszenie stanu okrywy włosowej.

Zarażenie u zwierząt:

Większość miejskich psów i kotów spożywa gotową karmę i ma ograniczony dostęp do naturalnej zdobyczy. Jednak segmenty tasiemca zawierające jaja są wydalane z kałem żywicieli, zatem zarażenie może nastąpić przez ich spożycie. Drugim sposobem jest zjedzenie żywiciela pośredniego czyli myszy, szczura albo innego gryzonia, jaszczurki lub zarażonych pcheł podczas pielęgnacji. Dlatego tak istotna jest profilaktyka przeciwpchelna prowadzona przez cały rok.

Zarażenie u ludzi:

Ludzie zarażają się tasiemcami po spożyciu jaj tasiemca lub przypadkowym połknięciu zarażonej pchły. Jest to rzadka choroba, ale może być bardzo niebezpieczna dla życia człowieka.

Włosogłówki

Włosogłówka z wyglądu przypomina bicz, z grubszym przednim końcem i dłuższym, cieńszym tylnym końcem.

Objawy:

Po zarażeniu włosogłówkami niektóre psy mogą nie wykazywać żadnych objawów, dopóki inwazja nie będzie dostatecznie silna. Objawy infekcji włosogłówkami u psów obejmują krwawą lub śluzowatą biegunkę, parcie podczas wypróżniania, odwodnienie, niedokrwistość oraz spadek masy ciała lub zahamowanie wzrostu u młodych zwierząt.

Zarażanie u psów:

Zwierzęta, które lubią kopać w ziemi mogą przypadkowo połknąć jaja włosogłówki, które przedostały się tam z odchodów innego psa.

Zarażenie u ludzi:

Włosogłówka nie jest uważana za zagrożenie zoonotyczne - innymi słowy, istnieje niewielkie ryzyko złapania tego pasożyta przez kontakt z odchodami zwierzęcia.

Wykrywanie pasożytów, profilaktyka i leczenie:

Ponieważ pasożyty wewnętrzne mogą przedostawać się do organizmu zwierzęcia na wiele różnych sposobów, ważne jest, aby utrzymywać pomieszczenia w czystości, regularnie usuwać odchody i, jeśli to możliwe, zapobiegać jedzeniu dzikich zwierząt, które mogą być żywicielami pośrednimi. Konieczna jest również regularna profilaktyka przeciwko pchłom.

Szczenięta należy odrobaczyć w wieku 2, 4, 6 i 8 tygodni, zaś kocięta w 3, 5, 7 i 9 tygodniu, a następnie co miesiąc poddawać je profilaktyce do 6 miesiąca życia. Badania kału należy przeprowadzać 2 do 4 razy w pierwszym roku życia oraz 1 lub 2 razy w roku u zwierząt dorosłych i podawać leki odrobaczające na podstawie uzyskanych wyników. Matki karmiące powinny co miesiąc otrzymywać środki przeciwpasożytnicze i być leczone ze swoimi szczeniętami, aby zmniejszyć ryzyko transmisji.

autorka: lek. wet. Natalia Strokowska

specjalistka chorób zwierząt nieudomowionych

 

Bio:

Ukończyła studia weterynaryjne w 2014 na SGGW w Warszawie i w tym samym roku rozpoczęła doktorat na rodzimym wydziale. Posiada międzynarodowe doświadczenie zdobyte na pięciu kontynentach. Łączy karierę naukową (kończy doktorat z parazytologii dzików na Wydziale Medycyny Weterynaryjnej SGGW), kliniczną (pracuje w zagranicznych klinikach weterynaryjnych jako tzw. locum veterinarian) oraz biznesową (prowadzi firmę Vetnolimits świadczącą usługi edukacyjne dla branży weterynaryjnej). W 2017 roku zdobyła tytuł specjalisty chorób zwierząt nieudomowionych. Z miłości do zwierząt egzotycznych stworzyła projekt Furry Vets. Z sukcesem od 2016 roku organizuje konferencje, szkolenia i kursy dotyczące leczenia małych ssaków.

 

Bibliografia:

  1. How to protect pets from parasites - ESCCAP: https://www.esccap.org/uploads/docs/t58tbu33_0687_ESCCAP_General_Recommendations_update_v5.pdf
  2. Glisty psów i kotów (Toxocara canis, T. cati) - ESCCAP: http://www.esccap.pl/glisty-psow-kotow-toxocara-canis-t-cati/
  3. Tęgoryjce (Uncinaria, Ancylostoma) - ESCCAP: http://www.esccap.pl/tegoryjce-uncinaria-ancylostoma
  4. Rozpoznawanie wybranych pasożytów przewodu pokarmowego u psów i kotów w badaniach koproskopowych – krótki przewodnik - lek. wet. Marta Miszczak, dr n. wet. Jarosław Pacoń - Magazyn Weterynaryjny 2019/04: https://magwet.pl/32489,rozpoznawanie-wybranych-pasozytow-przewodu-pokarmowego-u-psow-i-kotow-w-badaniach-koproskopowych
  5. Parasites of domestic owned cats in Europe: co-infestations and risk factors - Frédéric Beugnet, Patrick Bourdeau, Karine Chalvet-Monfray, Vasile Cozma, Robert Farkas, Jacques Guillot, Lénaïg Halos, Anja Joachim, Bertrand Losson, Guadalupe Miró, Domenico Otranto, Marine Renaud, Laura Rinaldi - PMID: 24965063 PMCID: PMC4082530 DOI: 10.1186/1756-3305-7-291; Parasit Vectors. 2014 Jun 25;7:291.
    https://parasitesandvectors.biomedcentral.com/articles/10.1186/1756-3305-7-291
  6. https://www.merckvetmanual.com/digestive-system/gastrointestinal-parasites-of-small-animals/tapeworms-in-dogs-and-cats