Kleszcze a kot – niebezpieczne choroby odkleszczowe?

czytania opublikowano

Ilustracja przedstawiająca kleszcze i kota

O tym, że kleszcze to pasożyty niebezpieczne dla ludzi i psów wiemy od dawna. Borelioza, odkleszczowe zapalenie mózgu, czy śmiertelna dla psów babeszjoza to choroby przenoszone przez te niewielkie pajęczaki. Czy koty też mogą być zagrożone chorobami odkleszczowymi? Po odpowiedzi zapraszamy do dalszej części materiału.

Kleszcz - małe, wielkie zagrożenie

Kleszcz to niewielkich rozmiarów pajęczak, żywiący się krwią kręgowców. Na świecie występuje ponad 900 rodzajów tego pasożytniczego owada. W naszym kraju można spotkać 20 gatunków kleszcza.

Kleszcz, w odróżnieniu od pchły, nie przebywa stale na ciele swojego żywiciela. Jest pasożytem okresowym.

Kleszcz w swym cyklu życiowym występuje w trzech formach: larwa, nimfa i postać dorosła. W każdej z nich potrzebuje innego żywiciela. Gdy napije się krwi (a żeruje przeważnie kilka dni), odpada od skóry gospodarza, by przetransformować się w kolejne stadium lub złożyć jaja

Czy wiesz, że...

ilustracja przedstawiająca kleszcza

Czy wiesz, że kleszcz jest ślepy? Znakomicie jednak kompensuje ten defekt przy pomocy specjalnego organu - narządu Hallera. Pozwala on na perfekcyjne zlokalizowanie ofiary po zapachu, cieple, wydychanym dwutlenku węgla i drganiach podłoża.

Dlaczego kleszcz stanowi niebezpieczeństwo?

Ugryzienie kleszcza nie boli, ani nie swędzi. Nie wywołuje nawet reakcji alergicznych, jak ma to miejsce czasami przy ukąszeniu pchły. Zwierzę (człowiek również!) najczęściej nie wie, że jest wykorzystywane przez pasożytniczego pajęczaka.

Jednak obecność kleszcza wbitego w skórę może zakończyć się dla ofiary poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi.

Kleszcze bywają bowiem zarażone chorobotwórczymi drobnoustrojami. Podczas żerowania pajęczaka na naczyniach krwionośnych ofiary, patogeny mają możliwość przedostania się do krwioobiegu żywiciela kleszcza. W takiej sytuacji mamy do czynienia z chorobami odkleszczowym.

Skutki zdrowotne chorób odkleszczowych 

Do najważniejszych z racji skutków zdrowotnych chorób odkleszczowych u ludzi należą:

Choroby odkleszczowe psów to:

Czy kot może zachorować na choroby odkleszczowe?

Koty, zwłaszcza te, które mają możliwość opuszczania domu czy mieszkania, są równie często atakowane przez kleszcze, co psy.

Kleszcz może również zostać przyniesiony na ubraniu przez opiekuna kota lub na ciele psa, jeśli ten mieszka wraz z kotem.

To stwarza istotne zagrożenie również dla zwierząt niewychodzących z domu.

Kot najczęściej sam usuwa sobie ze skóry wbitego pajęczaka, lecz nie zawsze zdąży na czas, przed przeniknięciem patogenów ze śliny kleszcza do swojego krwioobiegu.

Jakie choroby odkleszczowe grożą kotu?

Hemobartoneloza

Hemobartoneloza (lub mykoplazmoza hemotropowa) to choroba wywoływana przez mykoplazmy (bakterie). Wektorem choroby jest kleszcz. Po przeniknięciu do krwioobiegu kota, mikroorganizmy atakują krwinki przyłączając się do ich zewnętrznej powierzchni. Konsekwencją ich obecności w układzie krwionośnym kota jest między innymi niedokrwistość.

Kot chory na mykoplazmozę jest osłabiony, traci apetyt. Wśród objawów może pojawić się gorączka i wysunięcia trzeciej powieki. Do innych objawów mykoplazmozy u kota można zaliczyć ponadto drgawki i ślinotok.

W grupie szczególnego ryzyka są koty zmagające się z innymi, groźnymi chorobami (kocia białaczka, FIV). U tych zwierząt mykoplazmoza może doprowadzić do śmierci.

Babeszjoza

Babeszjoza to choroba odkleszczowa wywoływana przez obecność we krwi pierwotniaków rodzaju Babesia. U psów przebieg choroby często kończy się śmiercią. W Azji, Ameryce Południowej czy Afryce Południowej babeszjoza u kotów przynosi często równie dramatyczny skutek. W naszym klimacie bywa rzadko diagnozowana u kotów. Stanowi jednak zagrożenie dla kotów o obniżonej sprawności układu immunologicznego (zarażonych FIV lub FeLV).

U kotów choroba może mieć utajony przebieg. Do objawów babeszjozy u kota należy senność, gorączka, apatia i niedokrwistość. W stanach ostrych babeszjozy u kota może dojść do uszkodzenia wątroby, nerek lub śmierci.

Inne choroby odkleszczowe u kotów

Do chorób odkleszczowych, na które zapadają koty zalicza się tularemię, inaczej zwaną „gorączką zajęczą” (wywoływaną przez bakterię Francisella tularensis) i cytaukszoonozę - zwaną „gorączką rysi” (powodowaną przez pierwotniaka Cytauxzoon felis). W naszym kraju rzadko się diagnozuje przypadki tularemii i cytaukszoonozy u kotów.

Zapobieganie chorobom odkleszczowym

Warto zadbać o bezpieczeństwo kota, zwłaszcza, jeśli jest wypuszczany na zewnątrz i objąć go profilaktyką przeciw kleszczom. Jeśli masz wątpliwości, jaki preparat wybrać dla swojego podopiecznego, zapytaj o to swojego lekarza weterynarii.