Drabina agresji
czytania opublikowano
Sposób, w jaki pies reaguje na stres lub zagrożenie, jest przedstawiany w formie stopniowanej drabiny, która nosi nazwę drabina agresji. Opisane w niej reakcje są tylko odpowiedziami na dostrzeżone zagrożenie, nie są wyrażeniem postawy “uległej” czy “dominującej”. To, jaką strategię wybierze pies, będzie uzależnione od panujących wokół okoliczności.
Drabina agresji to ciąg zachowań, którymi pies chce zwiększyć dystans od pojawiającego się zagrożenia, czyli na przykład od nas. Jeśli nie uszanujemy granic i woli psa i nie zareagujemy odpowiednio, może się to skończyć pogryzieniem. Drabina zaczyna się od delikatnych sygnałów stresowych, opisanych przez Turid Rugaas jako sygnały uspokajające. Jest to oblizywanie się, ziewanie, usztywnienie ciała. Jeśli nie zreflektujemy się, pies może przejść do warczenia, kłapania zębami i gryzienia. Nie u wszystkich psów występuje pełna drabina zachowań agresywnych, niektóre z nich będą “ułożone” nie po kolei, inne psy od razu wybiorą warczenie po czym przejdą do ugryzienia.
Zrozumienie drabiny agresji u psów jest kluczowe dla właścicieli, hodowców i opiekunów, ponieważ pozwala ona odpowiednio zareagować i podjąć działania zapobiegawcze.
Sygnały i stanowienie granic
W tym wczesnym etapie pies może sygnalizować swoje niezadowolenie lub dyskomfort, używając subtelnych sygnałów, takich jak odwracanie głowy, unikanie kontaktu wzrokowego czy pokładanie uszu do tyłu. Mogą również występować reakcje jak chrząkanie lub warknięcie. Ignorowanie tych sygnałów może skłonić psa do zwiększenia napięcia i przejścia do kolejnych etapów agresji.
Groźby i zastraszanie
Jeśli sygnały nie zostaną odpowiednio zinterpretowane lub zignorowane, pies może zacząć demonstracyjnie grozić lub straszyć, aby próbować się pozbyć potencjalnego intruza. Zachowania w tej fazie mogą obejmować gryzienie powietrza(tak zwane kłapanie), pokazywanie zębów, warknięcia lub wyraźne dążenie do oddalenia intruza, na przykład silne uderzenia łap w kierunku zagrożenia czy też nabieganie na niepokojący obiekt.
Agresja fizyczna
W najbardziej zaawansowanym etapie drabiny agresji, pies wykorzystuje agresję fizyczną wobec innego psa, człowieka lub zwierzęcia. Może to skutkować gryzieniem, szarpaniem lub innymi formami ataku, co stanowi poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa zdrowia i życia.
Agresywne zachowania u psów mogą wynikać z wielu czynników, a przyczyny często są skomplikowane i zależą od indywidualnych cech i doświadczeń psa. Niektóre z potencjalnych przyczyn agresji to:
Brak właściwej socjalizacji: Nieprawidłowa lub niewystarczająca socjalizacja w okresie szczenięcym może prowadzić do lęku lub agresji w obecności innych psów i ludzi.
- Strach i niepewność: Pies, który doświadczył traumatycznych wydarzeń lub nieodpowiednich reakcji w przeszłości, może reagować agresywnie jako mechanizm obronny.
- Ból i choroby: Pies cierpiący na ból lub dyskomfort może reagować agresywnie, aby chronić się przed dotkliwymi dolegliwościami.
- Brak właściwego wychowania lub metody awersyjnego szkolenia:: Niekonsekwentne lub agresywne metody wychowawcze mogą wzmocnić negatywne zachowania i doprowadzić do narastania agresji.
Zarządzanie i zapobieganie agresji u psów wymaga wczesnego rozpoznania problemu oraz podjęcia odpowiednich kroków w celu jego rozwiązania. Oto kilka skutecznych metod:
- Szkolenie i socjalizacja: Wczesne i odpowiednie szkolenie, w tym pozytywne metody wychowawcze i socjalizacja, są kluczowe dla zapobiegania agresji u psów.
- Rozpoznawanie sygnałów: Opiekunowie powinni nauczyć się rozpoznawać sygnały, które pies wysyła, aby szybko zareagować na jego niepokój i zapobiec eskalacji agresji.
- Unikanie stresu: Ograniczanie sytuacji stresujących dla psa i zapewnienie mu odpowiedniej ilości odpoczynku i czasu na relaks może pomóc w zapobieganiu agresji.
- Profilaktyczne wizyty u lekarza weterynarii: Regularne badania w gabinecie weterynaryjnym pomogą wykluczyć ewentualne przyczyny medyczne agresji.
- Konsultacja z zoopsychologiem lub behawiorystą: W przypadku agresji zawsze warto skonsultować się z doświadczonym zoopsychologiem, który pomoże ustalić przyczyny agresji i opracować odpowiedni plan działania. Jeśli sytuacja będzie bardzo trudna do przełamania i wprowadzenia metod szkoleniowych indywidualnie dobranych do potrzeb psa, warto skonsultować problem z lekarzem weterynarii, w celu ustalenia farmakoterapii.